ماساژ درمانی چیست و چه فواید و عوارضی دارد؟
ماساژ درمانی روشی پرطرفدار برای تسکین دردهایی مانند درد پایین کمر، گردن درد و سردرد تنشی است. اکثر بیماران برای تسکین درد به متخصص ماساژ درمانی مراجعه می‌کنند. در ادامه درباره انواع روش‌های ماساژ درمانی و فواید ماساژ بدن بیشتر بخوانید.
ماساژ درمانی چیست؟
ماساژ بدن شکل عالی از ورزش غیرفعال است. کلمه ماساژ از واژه یونانی «Massier» گرفته شده که به معنی مشت و مال دادن است و شامل ماساژ علمی بافت‌های نرم بدن می‌باشد. ماساژ اگر به شکل صحیحی بر روی بدن برهنه انسان انجام شود می‌تواند بسیار تحریک کننده و نیرو بخش باشد.
ماساژ اصطلاحی کلی است که به فشار دادن، مالش دادن و دستکاری پوست، عضله‌ها، تاندون‌ها و رباط ها اطلاق می‌شود. تکنیک‌های ماساژ درمانی از وارد کردن ضربه‌های ملایم تا فشار عمقی متغیر است و گونه‌های متفاوتی از آن وجود دارد.
جالب است بدانید که بدن در اثر ماساژ دادن به طور طبیعی سروتونین یعنی ماده‌ای شمیایی با خاصیت ضد درد تولید می‌کند. از این گذشته کمبود خواب ترمیم کننده و عمیق یکی از عامل‌های تشدید کننده درد است. ماساژ تراپی کیفیت خواب را بهبود می‌دهد و بیمار با عمیق‌تر شدن خواب درد کمتری را تحمل می‌کند.
ماساژ درمانی چه فوایدی دارد؟
ماساژ عمومی بدن که با تمامی بخش‌های بدن سر و کار دارد از جهات گوناگونی کاملاً موثر و مفید است. ماساژ بدن سیستم عصبی بدن را ارتقاء بخشیده، بر تنفس تاثیر گذاشته و دفع مواد زائد و سمی را از طریق اندام‌های دفعی گوناگونی همچون ریه‌ها، پوست، کلیه‌ها و روده‌ها از بدن تسریع می‌بخشد.
بر اساس پژوهش‌های انجام شده ماساژ درمانی به تسکین عارضه‌های زیر نیز کمک می‌کند:
• اضطراب و افسردگی؛
• فیبرومیالژی؛
• سردرد؛
• سندرم درد میوفاسیال؛
• آسیب‌دیدگی یا کشیدگی بافت نرم؛
• آسیب‌های ورزشی؛
• درد مفصل گیجگاهی-فکی.
ماساژ بدن همچنین چرخش خون و فرایندهای متابولیکی را بهوب می‌بخشد. ماساژ باعث از بین رفتن چین و چروک صورت می شود و به پر شدن گونه‌های خالی کمک کرده و همچنین گرفتگی، بی‌حسی و دردهای عضلانی را کاهش می‌دهد.
روش‌های ماساژ درمانی
پنج شیوه اصلی در ماساژ درمانی موجود دارد که به قرار زیر هستند:
• تاپوتمان؛
• مالش؛
• کوبش (حرکات ضربه‌ای در ماساژ)؛
• پتریساژ (مشت و مال دادن)؛
• لرزش.
1. کوبش (Effleurage)
این روش شامل حرکت دست‌ها با استفاده از ضربات طولانی و یکسان بر روی سطح بدن است. کوبش به پنج روش انجام می‌شود، یعنی ضربه زدن با:
• سر انگشت شست؛
• کف یک دست؛
• کف هر دو دست؛
• مفاصل انگشت‌ها؛
• سر انگشت نوک انگشتان؛
کوبش چرخش خون را افزایش داده و سیستم عصبی بدن را آرام می‌کند. این روش ماساژ درمانی همچنین گرمادهنده و آرام‌بخش است. کوبش در درمان وضعیت تحلیل رفته پوست بسیار مفید است.
2. مالش (Friction)
این روش ماساژ درمانی حرکاتی هستند که ماهیتا دایره وار بوده و با کمک انگشت شست و نوک انگشتان و یا کف دست‌ها به سمت مفاصل یا اطراف آن‌ها انجام می‌شود. مالش مفاصل، زردپی‌ها و ماهیچه‌ها را منعطف کرده و حذف مواد زائد را از بدن از طریق تخریب آن‌ها تسهیل می‌بخشد. مالش همچنین باعث کاهش تورم بعد از التهاب اعصاب می‌شود.
3. پتریساژ (Petrissage)
پتریساژ فرایند مشت و مال دادن، فشار وارد کردن و حرکات چرخشی بر روی بافت‌هاست و با یک یا هر دو دست و دو انگشت شست یا با انگشتان شست و انگشت‌ها انجام می‌شود. ماساژ دهنده باید فشار سنگینی را برای مشت و مال دادن عمیق و فشار آرامی را برای مشت و مال دادن سطحی و سبک بر روی بدن فرد وارد کند. پتریساژ روش درمانی مناسبی برای رفع مشکلات ماهیچه‌ای است. این روش ماساژ درمانی، مواد مغذی را در بدن افزایش داده، ماهیچه‌ها را تقویت کرده، احتقان روده‌ها را برطرف کرده و به حذف سموم بدن کمک می‌کند. پتریساژ فعالیت و تنفس سلولی را تقویت کرده و سوموم ایجاد کننده خستگی را از بین برده و فعالیت پایانه‌های عصبی را افزایش می‌دهد.
4. تاپوتمان (Tapotement)
این روش شامل استفاده از حرکات ساطوری دست و وارد آوردن ضربان سبک و تند بر روی بدن فرد است و از طریق ضربه‌های سریع به بدن، به وجود می‌آید. ضربات کوتاه و سریع غالباً از کمر شروع می‌شود. تاپوتمان به رفع آتروفی ماهیچه‌ها کمک کرده، جریان خون را افزایش داده، اعصاب را آرام کرده و ماهیچه‌ها را تقویت می‌کند.
5. لرزش (Vibrations)
این روش ماساژ درمانی بوسیله تکان دادن سریع و حرکات فشاری با استفاده از دست‌ها یا انگشتان بر روی بدن انجام می‌شود. دست ماساژ دهنده باید دائماً حرکت کند. لرزش در درمان التهاب اعصاب یا درد اعصاب زمانی که مرحله التهابی تمام شده مفید و موثر است. لرزش جریان خون، فعالیت غدد و شبکه‌های عصبی را تحریک کرده و همچنین به حرکت رده‌ها نیز کمک می‌کند.
شکل دیگر ماساژ بدن در بسیاری از موارد ماساژ ارتعاشی است. این ماساژ فقط بوسیله افراد آموزش دیده می‌تواند انجام شود. لرزش ماهیچه‌ها هنگامی که توسط یک ماشین التریکی و خاص انجام شود کارایی بهتری دارد.
موارد مورد نیاز برای انجام ماساژ درمانی
روغن دانه پنبه غالباً برای ماساژ دادن مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما کره نیز برای پر کردن گونه‌ها و گردن و همچنین برای بزرگ کردن سینه‌ها استفاده می‌شود. اگر بیمار مخالف استفاده از روغن است، پودر تالک (Talcum Powder) را می‌توان به کار برد. روغن نباید بر روی بدن افرادی که دارای موی زیادی هستند استفاده شود. ماساژ عمومی بدن می‌تواند به مدت 40 تا 45 دقیقه و ماساژ موضعی می‌تواند به مدت 10 تا 15 دقیقه انجام شود. روغن مورد استفاده در ماساژ بدن باید پس از انجام ماساژ کاملاً از بدن شسته شود.
عوارض ماساژ درمانی
ماساژ بدن برای اکثر بیماران مفید است. با این حال ماساژدرمانی به بیماران دچار ناراحتی‌های زیر توصیه نمی‌شود:
• اختلال‌های خونریزی دهنده یا مصرف داروهای رقیق کننده خون؛
• سوختگی یا زخم‌های در حال التیام؛
• ترومبوز وریدی عمقی؛
• شکستگی؛
• پوکی استخوان شدید؛
• ترومبوسیتوپنی شدید (اختلال در پلاکت‌های خون).
حرف پایانی
قبل از شروع ماساژ درمانی درباره مزایا و عوارض احتمالی آن با متخصص طب فیزیکی مشورت کنید، به ویژه اگر باردار هستید یا از سرطان یا دردی بدون علت مشخص رنج می‌برید. بعضی ماساژها باعث می‌شود که بیمار فردای روز درمان احساس کوفتگی کند. در هر حال ماساژ نباید دردناک یا ناراحت کننده باشد. بنابراین هرگاه هنگام ماساژ احساس درد یا ناراحتی کردید، حتماً به متخصص اطلاع دهید. اکثر عوارض جدی ماساژ بدن نتیجه اعمال فشار بیش از حد در حین درمان است.
ماساژ درمانی چیست و چه فواید و عوارضی دارد؟
ماساژ درمانی روشی پرطرفدار برای تسکین دردهایی مانند درد پایین کمر، گردن درد و سردرد تنشی است. اکثر بیماران برای تسکین درد به متخصص ماساژ درمانی مراجعه می‌کنند. در ادامه درباره انواع روش‌های ماساژ درمانی و فواید ماساژ بدن بیشتر بخوانید.
ماساژ درمانی چیست؟
ماساژ بدن شکل عالی از ورزش غیرفعال است. کلمه ماساژ از واژه یونانی «Massier» گرفته شده که به معنی مشت و مال دادن است و شامل ماساژ علمی بافت‌های نرم بدن می‌باشد. ماساژ اگر به شکل صحیحی بر روی بدن برهنه انسان انجام شود می‌تواند بسیار تحریک کننده و نیرو بخش باشد.
ماساژ اصطلاحی کلی است که به فشار دادن، مالش دادن و دستکاری پوست، عضله‌ها، تاندون‌ها و رباط ها اطلاق می‌شود. تکنیک‌های ماساژ درمانی از وارد کردن ضربه‌های ملایم تا فشار عمقی متغیر است و گونه‌های متفاوتی از آن وجود دارد.
جالب است بدانید که بدن در اثر ماساژ دادن به طور طبیعی سروتونین یعنی ماده‌ای شمیایی با خاصیت ضد درد تولید می‌کند. از این گذشته کمبود خواب ترمیم کننده و عمیق یکی از عامل‌های تشدید کننده درد است. ماساژ تراپی کیفیت خواب را بهبود می‌دهد و بیمار با عمیق‌تر شدن خواب درد کمتری را تحمل می‌کند.
ماساژ درمانی چه فوایدی دارد؟
ماساژ عمومی بدن که با تمامی بخش‌های بدن سر و کار دارد از جهات گوناگونی کاملاً موثر و مفید است. ماساژ بدن سیستم عصبی بدن را ارتقاء بخشیده، بر تنفس تاثیر گذاشته و دفع مواد زائد و سمی را از طریق اندام‌های دفعی گوناگونی همچون ریه‌ها، پوست، کلیه‌ها و روده‌ها از بدن تسریع می‌بخشد.
بر اساس پژوهش‌های انجام شده ماساژ درمانی به تسکین عارضه‌های زیر نیز کمک می‌کند:
• اضطراب و افسردگی؛
• فیبرومیالژی؛
• سردرد؛
• سندرم درد میوفاسیال؛
• آسیب‌دیدگی یا کشیدگی بافت نرم؛
• آسیب‌های ورزشی؛
• درد مفصل گیجگاهی-فکی.
ماساژ بدن همچنین چرخش خون و فرایندهای متابولیکی را بهوب می‌بخشد. ماساژ باعث از بین رفتن چین و چروک صورت می شود و به پر شدن گونه‌های خالی کمک کرده و همچنین گرفتگی، بی‌حسی و دردهای عضلانی را کاهش می‌دهد.
روش‌های ماساژ درمانی
پنج شیوه اصلی در ماساژ درمانی موجود دارد که به قرار زیر هستند:
• تاپوتمان؛
• مالش؛
• کوبش (حرکات ضربه‌ای در ماساژ)؛
• پتریساژ (مشت و مال دادن)؛
• لرزش.
1. کوبش (Effleurage)
این روش شامل حرکت دست‌ها با استفاده از ضربات طولانی و یکسان بر روی سطح بدن است. کوبش به پنج روش انجام می‌شود، یعنی ضربه زدن با:
• سر انگشت شست؛
• کف یک دست؛
• کف هر دو دست؛
• مفاصل انگشت‌ها؛
• سر انگشت نوک انگشتان؛
کوبش چرخش خون را افزایش داده و سیستم عصبی بدن را آرام می‌کند. این روش ماساژ درمانی همچنین گرمادهنده و آرام‌بخش است. کوبش در درمان وضعیت تحلیل رفته پوست بسیار مفید است.
2. مالش (Friction)
این روش ماساژ درمانی حرکاتی هستند که ماهیتا دایره وار بوده و با کمک انگشت شست و نوک انگشتان و یا کف دست‌ها به سمت مفاصل یا اطراف آن‌ها انجام می‌شود. مالش مفاصل، زردپی‌ها و ماهیچه‌ها را منعطف کرده و حذف مواد زائد را از بدن از طریق تخریب آن‌ها تسهیل می‌بخشد. مالش همچنین باعث کاهش تورم بعد از التهاب اعصاب می‌شود.
3. پتریساژ (Petrissage)
پتریساژ فرایند مشت و مال دادن، فشار وارد کردن و حرکات چرخشی بر روی بافت‌هاست و با یک یا هر دو دست و دو انگشت شست یا با انگشتان شست و انگشت‌ها انجام می‌شود. ماساژ دهنده باید فشار سنگینی را برای مشت و مال دادن عمیق و فشار آرامی را برای مشت و مال دادن سطحی و سبک بر روی بدن فرد وارد کند. پتریساژ روش درمانی مناسبی برای رفع مشکلات ماهیچه‌ای است. این روش ماساژ درمانی، مواد مغذی را در بدن افزایش داده، ماهیچه‌ها را تقویت کرده، احتقان روده‌ها را برطرف کرده و به حذف سموم بدن کمک می‌کند. پتریساژ فعالیت و تنفس سلولی را تقویت کرده و سوموم ایجاد کننده خستگی را از بین برده و فعالیت پایانه‌های عصبی را افزایش می‌دهد.
4. تاپوتمان (Tapotement)
این روش شامل استفاده از حرکات ساطوری دست و وارد آوردن ضربان سبک و تند بر روی بدن فرد است و از طریق ضربه‌های سریع به بدن، به وجود می‌آید. ضربات کوتاه و سریع غالباً از کمر شروع می‌شود. تاپوتمان به رفع آتروفی ماهیچه‌ها کمک کرده، جریان خون را افزایش داده، اعصاب را آرام کرده و ماهیچه‌ها را تقویت می‌کند.
5. لرزش (Vibrations)
این روش ماساژ درمانی بوسیله تکان دادن سریع و حرکات فشاری با استفاده از دست‌ها یا انگشتان بر روی بدن انجام می‌شود. دست ماساژ دهنده باید دائماً حرکت کند. لرزش در درمان التهاب اعصاب یا درد اعصاب زمانی که مرحله التهابی تمام شده مفید و موثر است. لرزش جریان خون، فعالیت غدد و شبکه‌های عصبی را تحریک کرده و همچنین به حرکت رده‌ها نیز کمک می‌کند.
شکل دیگر ماساژ بدن در بسیاری از موارد ماساژ ارتعاشی است. این ماساژ فقط بوسیله افراد آموزش دیده می‌تواند انجام شود. لرزش ماهیچه‌ها هنگامی که توسط یک ماشین التریکی و خاص انجام شود کارایی بهتری دارد.
موارد مورد نیاز برای انجام ماساژ درمانی
روغن دانه پنبه غالباً برای ماساژ دادن مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما کره نیز برای پر کردن گونه‌ها و گردن و همچنین برای بزرگ کردن سینه‌ها استفاده می‌شود. اگر بیمار مخالف استفاده از روغن است، پودر تالک (Talcum Powder) را می‌توان به کار برد. روغن نباید بر روی بدن افرادی که دارای موی زیادی هستند استفاده شود. ماساژ عمومی بدن می‌تواند به مدت 40 تا 45 دقیقه و ماساژ موضعی می‌تواند به مدت 10 تا 15 دقیقه انجام شود. روغن مورد استفاده در ماساژ بدن باید پس از انجام ماساژ کاملاً از بدن شسته شود.
عوارض ماساژ درمانی
ماساژ بدن برای اکثر بیماران مفید است. با این حال ماساژدرمانی به بیماران دچار ناراحتی‌های زیر توصیه نمی‌شود:
• اختلال‌های خونریزی دهنده یا مصرف داروهای رقیق کننده خون؛
• سوختگی یا زخم‌های در حال التیام؛
• ترومبوز وریدی عمقی؛
• شکستگی؛
• پوکی استخوان شدید؛
• ترومبوسیتوپنی شدید (اختلال در پلاکت‌های خون).
حرف پایانی
قبل از شروع ماساژ درمانی درباره مزایا و عوارض احتمالی آن با متخصص طب فیزیکی مشورت کنید، به ویژه اگر باردار هستید یا از سرطان یا دردی بدون علت مشخص رنج می‌برید. بعضی ماساژها باعث می‌شود که بیمار فردای روز درمان احساس کوفتگی کند. در هر حال ماساژ نباید دردناک یا ناراحت کننده باشد. بنابراین هرگاه هنگام ماساژ احساس درد یا ناراحتی کردید، حتماً به متخصص اطلاع دهید. اکثر عوارض جدی ماساژ بدن نتیجه اعمال فشار بیش از حد در حین درمان است.